Βορειοηπειρώτες: Βασανισμένοι στην Αλβανία και περιθωριοποιημένοι στην Ελλάδα.

Λίγα χιλιόμετρα μακριά, στα σύνορα Ελλάδας-Αλβανίας συναντά κανείς σήμερα μία καρδιά ελληνισμού που συνεχίζει να "χτυπά" με αδύναμους πλέον ρυθμούς. Τα μόρια που τη συνιστούν δηλαδή οι εναπομείναντες κάτοικοι της μεγάλωσαν, μαράζωσαν αλλά δεν έπαψαν στιγμή να είναι Έλληνες στη ψυχή και στο μυαλό. Η ιστορία του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού έχει τις ρίζες της γύρω στο 1913 τότε που ο Ελευθέριος Βενιζέλος βρέθηκε σε δίλημμα και με τελική του απόφαση παραχώρησε το βόρειο τμήμα της Ηπείρου στις Μεγάλες Δυνάμεις.

Αυτό αποτέλεσε την αφετηρία για να ξεκινήσουν οι ένοπλοι αγώνες των Βορειοηπειρωτών . Ως γνωστόν, τον Φεβρουάριο του 1914 οι Βορειοηπειρώτες επαναστάτησαν, ανακήρυξαν στο Αργυρόκαστρο την Αυτόνομο Πολιτεία της Βορείου Ηπείρου και σχημάτισαν κυβέρνηση με πρόεδρο τον Γεώργιο Ζωγράφο. Η 17η Φεβρουαρίου 1914, ημέρα Ανακηρύξεως της Αυτονομίας της Βορείου Ηπείρου, αποτελεί κορυφαίο ορόσημο στην πολυκύμαντη ιστορική πορεία του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού.
Η μαχητικότητα των Βορειοηπειρωτών και η αταλάντευτη προσήλωση στην ελληνική τους συνείδηση αλλά και ο πόθος τους για ελευθερία είχαν ως αποτέλεσμα την υπογραφή του Πρωτοκόλλου της Κερκύρας (17 Μαΐου 1914)από τις Μεγάλες Δυνάμεις και της Αλβανίας συμπεριλαμβανομένης, κειμένου νομικά ισχυρού μέχρι σήμερα, με το οποίο παρείχετο πλήρης Αυτονομία στην Βόρειο Ήπειρο. Λίγο αργότερα, μετά τον τερματισμό του 1ου Παγκόσμιου Πολέμου και συγκεκριμένα τον Ιούλιο, οι Μεγάλες Δυνάμεις έθεταν «υπό την εγγύησή τους» την Αλβανία, η οποία γινόταν ηγεμονία κληρονομική, κυρίαρχη και ουδέτερη, ενώ το Δεκέμβριο του 1913, με το επαίσχυντο «Πρωτόκολλο της Φλωρεντίας» η Βόρειος Ήπειρος επιδικαζόταν στο νεοσύστατο αλβανικό κράτος. Η Αλβανία σταδιακά πέρασε από τον α' παγκόσμιο πόλεμο, στην Ιταλική κατοχή και φυσικά από το λυσσαλέο κομμουνιστικό καθεστώς του Εμβέρ Χότζα (1944-1990) που στιγμάτισε κατά κύριο λόγο την Ελληνική μειονότητα του κράτους.

Εξορίες, βασανιστήρια, άγριες εκτελέσεις, στημένες δίκες Ελλήνων διακεκριμένων στη κοινωνία του Αλβανικού κρατιδίου ήταν λίγα από αυτά που βίωσαν εκατοντάδες οικογένειες εκείνη τη περίοδο. Ο κυριότερος λόγος όλων αυτών των διώξεων ήταν η δριμύς παρουσία του Ελληνικού στοιχείου καθώς και το Ορθόδοξο δόγμα το οποίο πρέσβευαν.Τρανταχτό παράδειγμα εκείνης της εποχής ήταν του δάσκαλου Βαγγέλη Βασιλείου από το χωριό Καλτσάτι που κι αυτός είχε την τύχη να δοκιμάσει τα κάτεργα των φυλακών του Χότζα, την περίοδο 1946-1949. Κι αυτό διότι εκδήλωνε δημόσια την ελληνική του ταυτότητα και τις δημοκρατικές, φιλελεύθερες θέσεις του.
Όταν στην στημένη δίκη του ο εισαγγελέας τον κατηγόρησε ως "φιλέλληνα", αυτός του απάντησε. "Λάθος κύριε
εισαγγελέα. Εγώ είμαι Έλληνας σωστός! Φιλέλληνας μπορεί να είναι ένας
Ιταλός ή κάποιος άλλος...".
Πάρα πολλοί υπήρξαν θύματα αυτών των αποτρόπαιων μεθοδεύσεων μιας και το ανθελληνικό στοιχείο καλλιεργούνταν σε μεγάλο βαθμό από το τότε πολιτικό σύστημα. Με αίμα Ελλήνων "βάφτηκαν" οι φυλακές της Αλβανίας. Ωστόσο, όλα αυτά διήρκεσαν για πάρα πολλά χρόνια, μέχρι που ήρθε η μέρα της λύτρωσης, η μέρα που κατέρρευσε το αδίστακτο κομμουνιστικό καθεστώς και άνοιξαν τα σύνορα!
 
Τη δεκαετία του 90' , Έλληνες από τα χωριά της Β.Ηπείρου ένιωσαν για πρώτη φορά ύστερα από τόσα βασανιστικά χρόνια τη δικαίωση και την ουσιαστική ελευθερία. Έτσι, δίχως δεύτερη σκέψη κατέφυγαν στη μάνα-πατρίδα, την Ελλάδα όπως χαρακτηριστικά ανέφεραν.
Όλοι όσοι έρχονταν, περίμεναν ότι θα τους υποδεχτούν με "ροδοπέταλα" και "ανοιχτές αγκάλες" ύστερα από τα γνωστά, σκληρά γεγονότα που υπέστησαν στην Αλβανία. Στη πραγματικότητα, ο ελληνικός λαός τους καλοδέχτηκε, αλλά η κυβέρνηση τους αντιμετώπισε ως Αλβανούς μετανάστες. Μεγάλη ταλαιπωρία για την έκδοση ταυτότητας η διαβατηρίου.
"Δεν θα ξεχάσω ποτέ τα δεινά που υπέστημεν μετά το 1990 που κάθε τόσο μας είχανε τρελάνει τρέχοντας να βγάζουμε καινούργια χαρτιά ή να πληρώνουμε μεσάζοντες για μια τρίμηνη βίζα στο προξενείο", -μας λέει με οργή ο κ. Μ. Γιωργάκης από την Πλάκα των Αγ. Σαράντα.
Μα και σήμερα οι Βορειοηπειρώτες νιώθουν ξένοι στην ίδια τους την πατρίδα και περιθωριοποιημένοι και από το ελληνικό κράτος.
 
Ο κ. Λ.Ντάκος από το Θεολόγο μας ενημερώνει ότι:
"Οι Βορειοηπειρώτες αντιμετωπίζουμε ακόμα γραφειοκρατικά προβλήματα μετά από 22 χρόνια όσον αφορά την απόκτηση ιθαγένειας. Από τους 350.000 χιλιάδες Έλληνες Βορειοηπειρώτες μόνο οι 65.000 χιλιάδες απόκτησαν την ελληνική ιθαγένεια και στην έκδοσή της κινούνται με ρυθμό χελώνας".
Αν και είμαστε σε περίοδο οικονομικής κρίσης, στα πλαίσια εθνικής πολιτικής, πρέπει να ληφθεί ειδική μέριμνα από το Ελληνικό Κράτος για κίνητρα επιστροφής στις πατρογονικές εστίες στους Βορειοηπειρώτες, έτσι ώστε να μην ερημώσει ο πανάρχαιος αυτός Ελληνικός τόπος (π.χ. επιδόματα, επενδυτικά προγράμματα νέων βορειοηπειρωτών
επιχειρηματιών, κτλ.).
Έξω από το Υπουργείο Εργασίας και στην Πλατεία Συντάγματος συναντήσαμε πολλούς ηλικιωμένους δακρυσμένους και αγανακτισμένους να διαμαρτύρονται. Οργισμένος ο κ. Ν. Γκίκας από τη Δρόπολη μας είπε:
"Εθνικό έγκλημα και υπογραφή του θανάτου μας, είναι η ψήφιση του νόμου 4093/2012 όπου διακόπτονται οι συντάξεις του ΟΓΑ καθώς και η ιατροφαρμακευτική περίθαλψη στους ανασφάλιστους υπερήλικες Βορειοηπειρώτες. Μετά το άδειασμα και την ερήμωση του τόπου μας, πιστεύω ότι ο κ. Σαμαράς και η Κύβερνησή του θα διορθώσουν άμεσα το λάθος αυτό, πριν δώσουν τη χαριστική βολή στο Βορειοηπειρωτικό ελληνισμό. "
Αδικημένοι και παραμελημένοι, στο περιθώριο νοιώθουν και οι Έλληνες ομογενείς μας στη Βόρεια Ήπειρο.
Το αλβανικό κράτος προβάλλει προς τους ευρωπαϊκούς μηχανισμούς προστασίας ανθρωπίνων δικαιωμάτων μειονοτήτων διαφορετική εικόνα απ’ εκείνη που υπάρχει στην πραγματικότητα για να αποκτήσει το διαβατήριο προς την Ευρώπη, ενώ παραμένουν στάσιμα ή άλυτα τα βασικά προβλήματα της ελληνικής μειονότητας.
Με ψεύτικη απογραφή οι Αλβανοί εμφανίζουν μόνο 25.000 τους Έλληνες στην Αλβανία. Ο προσδιορισμός του ποσοστού της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας πρέπει να γίνει μέσω μιας σωστής και επιβλεπόμενης από διεθνείς οργανισμούς απογραφής.
Η ανοχή του κράτους σε εγχώριες εθνικιστικές πιέσεις αφήνει περιθώρια στην απαξίωση σχετικών νόμων, όπως έγινε με την καθαίρεση του στοιχείου «εθνικότητα» από τα έγγραφα των ληξιαρχείων ή στην παραβίαση του συνταγματικού δικαιώματος του αυτοπροσδιορισμού της ταυτότητας κατά τη διαδικασία της απογραφής πληθυσμού.
Η εκάστοτε αλβανική κυβέρνηση ακολουθεί πολιτικές αλλοίωσης πληθυσμού και με ψεύτικα έγγραφα και δικαστικές αποφάσεις αποδίδει ψευδείς τίτλους ιδιοκτησίας σε αλλογενείς στο συμπαγή χώρο της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας.
Οι κάτοικοι νιώθουν ανυπεράσπιστοι και φοβούνται για την ασφάλειά τους και της περιουσίας τους. Εισβάλλουν στα σπίτια τους, κλέβουν ζωντανά, παραβιάζουν και λεηλατούν εκκλησίες και μοναστήρια.

Καμία συμμετοχή Ελλήνων δεν υπάρχει στην αστυνομία.
Η ελληνική γλώσσα δεν υπάρχει ως δεύτερη επίσημη στα δημόσια έγγραφα, αλλά ούτε στους δημόσιους χώρους (π.χ. δίγλωσσες πινακίδες).
Η φωνή των εκπροσώπων των Ελλήνων της Βορείου Ηπείρου δεν ακούγεται. Το ελληνικό κράτος δυστυχώς όπως για καθετί ελληνικό εκτός συνόρων δεν έχει χαράξει πολιτική και η τύχη του Βορειοηπειρωτικού ελληνισμού αιωρείται Οι Οι Βορειοηπειρώτες πρέπει επιτέλους να επανεξετάσουν τις σχέσεις τους με το ελληνικό και το αλβανικό κράτος, και να διεκδικήσουν σοβαρά και δυναμικά τα δικαιώματα τους.
Είναι καιρός πλέον στις επερχόμενες εκλογές να καταλήξουν στην ευνοϊκότερη πολιτική τους εκπροσώπηση γιατί κάθε μέρα που περνάει όλο και περισσότερο χάνεται το έδαφος κάτω από τα πόδια τους.

Της Λαμπρινής, Ανταποκρίτριας των Ν.τ. Β.Η