Σχολεία Ηνωμένων... Πολιτισμών.

Η Λουίζα από την Αλβανία, ο Γιώργος από τη Θεσσαλονίκη, ο Αντρέι από την Πολωνία, η Μαρία από την Αθήνα και η Βαλεντίνα από την Ουκρανία είναι συμμαθητές στην Δ’ Δημοτικού. Το σχολείο τους στο Κέντρο της Αθήνας είναι ένα μόνο από τα εκατοντάδες ελληνικά σχολεία που δεν υπολογίζουν χώρες προέλευσης και χρώμα. Μαθητές από τα Βαλκάνια, την Αφρική, τις πρώην ανατολικές χώρες και τις Φιλιππίνες, παιδιά δεύτερης γενιάς μεταναστών, συνθέτουν ένα νέο σχολείο-μωσαϊκό. Στο σχολικό συγκρότημα όπου στεγάζονται το 21ο και το 165ο Δημοτικό Σχολείο Αθηνών, στα Πατήσια, το ποσοστό των αλλοδαπών παιδιών ξεπερνά το 65%. Οπως τονίζει ο διευθυντής του 165ου Δημοτικού, Θανάσης Γούναρης, η πλειονότητα των μαθητών με μετανάστες γονείς είναι από την Αλβανία, τη Βουλγαρία και χώρες της Αφρικής. «Είναι η πρώτη μου χρονιά σε αυτό το σχολείο και για να είμαι ειλικρινής, μαθαίνοντας αυτό το ποσοστό, περίμενα πως θα είχα να αντιμετωπίσω μία σειρά από σοβαρά προβλήματα. Αντίθετα, διαπίστωσα πολύ γρήγορα πως οι σχέσεις μεταξύ των μαθητών είναι αρμονικές. Αλλωστε, τα περισσότερα μεταναστόπουλα έχουν γεννηθεί και μεγαλώσει στην Ελλάδα».

Πριν από 15 χρόνια, μόλις το 3% των μαθητών στην Πρωτοβάθμια και στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση είχε γονείς παλιννοστούντες ή μετανάστες. Το 2000 το ποσοστό αυτό έφτασε το 6,4% και σήμερα αγγίζει το 10%. Πιο συγκεκριμένα, σε σύνολο 1,3 εκατ. μαθητών και στις δύο βαθμίδες, υπολογίζεται πως σχεδόν οι 130.000 είναι παιδιά μεταναστών και παλιννοστούντων. Είναι ενδεικτικό, πάντως, πως η πλειονότητα των αλλοδαπών μαθητών συγκεντρώνεται στα μεγάλα αστικά κέντρα και μάλιστα στις δυτικές τους περιοχές. Ετσι, στην Αθήνα οι περιοχές με τα μεγαλύτερα ποσοστά παιδιών με γονείς μετανάστες είναι το Κέντρο της πόλης, η Καλλιθέα, ο Ασπρόπυργος, το Μενίδι, η Κυψέλη και τα Πετράλωνα, στις οποίες το ποσοστό μπορεί να ξεπερνά και το 65%-70%.

Η Ιωάννα Χαλκιά είναι διευθύντρια στο 21ο Δημοτικό Αθηνών από το 1990, «κι έχω δει μεγάλες διαφορές στις συμπεριφορές παιδιών και γονέων. Ουσιαστικά, δεν θεωρούμε πλέον αλλοδαπούς τα παιδιά από την Αλβανία ή τις πρώην ανατολικές χώρες γιατί αυτά τα παιδιά δεν ξεχωρίζουν από τα υπόλοιπα. Ισα ίσα που τα ποσοστά τους στο μαθησιακό κομμάτι είναι ίδια με εκείνα των Ελληνόπουλων. Και μάλιστα, έχουμε διαπιστώσει πως ιδιαίτερα τα παιδιά με καταγωγή από την Πολωνία ή τη Ρωσία μαθαίνουν πάρα πολύ γρήγορα κι έχουν πολύ καλές σχολικές επιδόσεις», εξηγεί.

Τα τελευταία τρία χρόνια, πάντως, όπως επισημαίνουν εκπαιδευτικοί, παρατηρείται εντονότερα το φαινόμενο να γράφονται στο ελληνικό σχολείο παιδιά που μόλις έχουν έρθει στη χώρα μας. «Πρόκειται κυρίως για παιδιά 10 και 11 ετών τα οποία, δυστυχώς δεν γνωρίζουν καν την ελληνική γλώσσα και το πρόβλημα επικοινωνίας που αντιμετωπίζουν τα ίδια αλλά κι εμείς είναι μεγάλο.

Στο δικό μας συγκρότημα, συγκεκριμένα, έχουμε περίπου 30 τέτοια παιδιά. Γι' αυτό, άλλωστε, έχουμε ζητήσει από το υπουργείο να λειτουργήσουν δύο τμήματα-τάξεις υποδοχής γι' αυτούς τους μαθητές». Πριν από μερικά χρόνια, αρκετοί ήταν οι γονείς οι οποίοι εναντιώνονταν στην παρουσία αλλοδαπών μαθητών στις σχολικές αίθουσες. Κι αυτό γιατί, όπως εξηγεί ο πρόεδρος του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 165ου Δημοτικού Σχολείου Αθηνών, Λάμπος Λαμπονίκος, θεωρούσαν πως τα μεταναστόπουλα «κρατάνε πίσω» τις σχολικές επιδόσεις των παιδιών τους.

«Ολες αυτές οι αντιλήψεις πλέον έχουν σχεδόν εξαλειφθεί. Η αρμονική σχέση των παιδιών μας στο σχολείο, μας δίνει το καλό παράδειγμα και γι' αυτό στον Σύλλογο έχουμε μέλη από άλλες χώρες, όπως η Πολωνία ή αφρικανικές χώρες, γεγονός που δηλώνει πως οι γονείς ασχολούνται με τη μόρφωση των παιδιών τους και συνεργάζονται».

Στην Γκράβα. Στο 132ο Δημοτικό Σχολείο στην Γκράβα το ποσοστό των μαθητών, με καταγωγή από άλλες χώρες - κυρίως από την Αλβανία, τη Ρωσία και την Ουκρανία - ξεπερνά το 60%. Σε αυτό το σχολείο πήγαν και οι δύο κόρες του Βλαδιμίρ Σαλομπεχάι από την Αλβανία, Πάολα και Λουίζα, οι οποίες σήμερα φοιτούν στην πρώτη τάξη του Λυκείου στο Τεχνικό Λύκειο στα Ανω Πατήσια. «Πριν από 11 χρόνια, όταν ήρθε η οικογένειά μου στην Ελλάδα, ήταν εντονότερος ο φόβος τού πώς θα αντιμετωπιστούν τα παιδιά στο σχολείο από τους συμμαθητές τους αλλά ενδεχομένως και από τους γονείς τους. Ευτυχώς, όμως, το περιβάλλον του σχολείου ήταν τέτοιο που οι κόρες μου ενσωματώθηκαν αμέσως και πλήρως», λέει ο ίδιος, ο οποίος επισημαίνει πως η μεγαλύτερη κόρη του έδωσε φέτος Πανελλαδικές Εξετάσεις, γεγονός που δείχνει ότι τα παιδιά των μεταναστών πλέον δεν ξεχωρίζουν από τα Ελληνόπουλα.

Ο Σωτήρης Σκαρτσίλας ήταν δάσκαλος στο συγκεκριμένο σχολείο επί τέσσερα χρόνια. «Οταν έφυγα από το Δημοτικό στην Γκράβα, πήρα μετάθεση για δύο χρόνια σε σχολείο στη συνοικία του Προμπονά στη Ριζούπολη. Κι εκεί φυσικά υπήρχαν αλλοδαποί μαθητές, οι περισσότεροι από τους οποίους κατάγονταν από τη Συρία», λέει.Οπως τονίζει ο εκπαιδευτικός, τα περισσότερα παιδιά μεταναστών γεννιούνται στη χώρα μας και ξεκινούν την εκπαίδευση από το νηπιαγωγείο, «οπότε αυτά τα παιδιά είναι πλήρως ενταγμένα στα σχολικά προγράμματα.

Ωστόσο, υπάρχουν κι εκείνα - που είναι σαφώς λιγότερα -, τα οποία έρχονται σε μεγάλη ηλικία στη χώρα μας και μπορεί να μη γνωρίζουν την ελληνική γλώσσα. Μία τέτοια περίπτωση συνάντησα στο σχολείο στον Προμπονά. Δύο μαθητές από τη Συρία δεν γνώριζαν ελληνικά, δεν μπορούσαν να επικοινωνήσουν ούτε με εμάς τους δασκάλους ούτε με τους συμμαθητές τους.

Οπως είναι φυσικό, τα παιδιά αυτά "πετάχτηκαν" από την αρχή στο περιθώριο»

Στην περιφέρεια. Πολλά είναι τα σχολεία της περιφέρειας - κυρίως στα χωριά, τα οποία παραμένουν «ζωντανά» καθώς το ποσοστό των μεταναστών που ζουν κι εργάζονται σε αυτές τις περιοχές αυξάνεται. Ετσι και τα σχολεία αποκτούν περισσότερους μαθητές. Σαράντα ένας μαθητές φοιτούν στο Δημοτικό Σχολείο Γιαννιτσοχωρίου Ηλείας. Οι μισοί από αυτούς είναι παιδιά μεταναστών που ζουν κι εργάζονται στην περιοχή.

Οπως λέει η διευθύντρια, Αναστασία Αγρίου, πρόκειται για παιδιά με καταγωγή κυρίως από την Αλβανία, τη Βουλγαρία και τη Ρουμανία.

«Το σχολείο είναι "ζωντανό" και σε αυτό έχει συμβάλει και το ποσοστό των μεταναστών στην περιοχή μας. Αλλωστε, από του χρόνου αναμένεται ο αριθμός των μαθητών μας να είναι μεγαλύτερος, καθώς πολλά είναι τα παιδιά - Ελληνόπουλα και μεταναστόπουλα - που σήμερα φοιτούν στο νηπιαγωγείο».

 

τα νεα...