ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΑΛΒΑΝΙΚΗ ΠΡΟΒΟΚΑΤΣΙΑ ΣΤΙΣ 31 ΑΥΓΟΥΣΤΟΥ 1923 ΟΙ ΙΤΑΛΟΙ ΒΟΜΒΑΡΔΙΖΟΥΝ ΚΑΙ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΕΡΚΥΡΑ

Οι Ιταλοί καταλαμβάνουν προσωρινά την Κέρκυρα, μετά από βομβαρδισμό της ανοχύρωτης πόλης από το στόλο τους. Αφορμή ήταν η δολοφονία από Αλβανούς πράκτορες, σε ελληνικό έδαφος, του Στρατηγού Τελλίνι, που ήταν μέλος της επιτροπής για τον καθορισμό των ελληνοαλβανικών συνόρων.

Τί είχε προηγηθεί...

Η παραχώρηση της βορείου Ηπείρου δύο χρόνια πριν στην Αλβανία είχε δημιουργήσει προβλήματα μεταξύ της Ελλάδος και της Αλβανίας ως προς τον καθορισμό των συνόρων. Προκειμένου να καταλήξουν σε κάποια συμφωνία οι δύο πλευρές, σχηματίστηκε τριεθνής επιτροπή αποτελούμενη από την Αλβανία, την Ελλάδα και την Ιταλία. Η συνάντηση είχε οριστεί στις 9.00 π.μ. της 27ης Αυγούστου 1923 στα ελληνοαλβανικά σύνορα, κοντά στην Κακαβιά.

Επικεφαλής της επιτροπής ήταν ο Ιταλός στρατηγός Ενρίκο Τελλίνι, αντιπολιτευόμενος του Μουσολίνι. Την ελληνική πλευρά εκπροσωπούσε ο συνταγματάρχης Νότης Μπότσαρης ενώ την αλβανική ο γραμματέας ΥΠ.ΕΞ. Δημήτερ Μπεράτι. Η ελληνική και η ιταλική αποστολή αναχώρησε με ξεχωριστό αυτοκίνητο από τα Ιωάννινα. Οι Ιταλοί διέθεταν αυτοκίνητο τελευταίας τεχνολογίας, οπότε δεν δυσκολεύτηκαν να προσπεράσουν στην διαδρομή το αυτοκίνητο της ελληνικής αντιπροσωπείας, το οποίο είχε εν τω μεταξύ παρουσιάσει κάποια μηχανική βλάβη. Η ελληνική αντιπροσωπία συνέχισε μετά από αρκετή καθυστέρηση για την Κακαβιά. Δέκα χιλιόμετρα πριν τα σύνορα, στη θέση Ζέπι, συνάντησε το ιταλικό αυτοκίνητο, το οποίο είχε δεχτεί πυρά. Οι επιβαίνοντες ήταν όλοι νεκροί. Συγκεκριμένα νεκροί ήταν οι: Ενρίκο Τελλίνι, στρατηγός και επικεφαλής της επιτροπής, Κόρτι, επίατρος, Θανάς Κραβέρι (Λεσκοβίκου), διερμηνέας, Φαρνέττι Ρεμίτζιο, οδηγός, και ο Μάριο Μπονατσίνι, υπασπιστής του Τελλίνι και υπολοχαγός.

Ο Νότης Μπότσαρης έδωσε αμέσως διαταγή να οργανωθούν περίπολοι προκειμένου να συλληφθούν τυχόν ύποπτοι καθώς και να φρουρήσουν τον τόπο του εγκλήματος. Παράλληλα διέταξε να κρατηθεί στην Κακαβιά η αλβανική αντιπροσωπία. Αμέσως μετά αναχώρησε για τα Ιωάννινα για να ειδοποιήσει την ελληνική κυβέρνηση και την ηγεσία του στρατού. Οι ενέργειες για διαλεύκανση της υπόθεσης ήταν άμεσες. Η ελληνική κυβέρνηση κατέφυγε στην Κοινωνία των Εθνών, από την οποία ζήτησε να σχηματιστεί ειδική επιτροπή για να διερευνήσει την δολοφονία. Η αλβανική πλευρά κατηγόρησε την Ελλάδα ότι αυτή είχε σχεδιάσει την δολοφονία ενώ η Ιταλία θεωρητικά κρατούσε στάση αναμονής.

Η κατάληψη της Κέρκυρας

Η ιταλική κυβέρνηση του Μπενίτο Μουσολίνι στις 29 Αυγούστου, απαίτησε αποζημίωση 50 εκατομμυρίων λιρεττών και την εκτέλεση των δολοφόνων, τους οποίους όμως δεν μπορούσε να ανακαλύψει η ελληνική κυβέρνηση. Έτσι οι Ιταλοί βομβάρδισαν την Κέρκυρα στις 31 Αυγούστου σκοτώνοντας δεκαπέντε πολίτες, και ακολούθως αποβίβασαν στρατιωτικές δυνάμεις.

Η Ελλάδα απευθύνθηκε στην Κοινωνία των Εθνών, η οποία καταδίκασε την Ιταλική κατοχή. Το θέμα πέρασε στην Διάσκεψη των Πρεσβευτών, έναν οργανισμό που είχε δημιουργηθεί το 1919 για την αντιμετώπιση προβλημάτων στις συνθήκες ειρήνης που ακολούθησαν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο και η Ιταλία και η Ελλάδα δεσμεύτηκαν να υπακούσουν στην απόφασή του. Τελικά η Διάσκεψη ικανοποίησε τις ιταλικές απαιτήσεις και όρισε στην Ελλάδα να απολογηθεί και να πληρώσει αποζημιώσεις, μια απόφαση που έγινε δεκτή. Οι Ιταλοί έφυγαν από την Κέρκυρα στις 27 Σεπτεμβρίου 1923. (wik)