Είναι τα Αλβανικά «κατώτερη» γλώσσα;

Καταλαβαίνω ότι ο τίτλος ίσως ενοχλήσει αλλά τον επέλεξα για συγκεκριμένο λόγο και θα τον καταλάβετε παρακάτω. Συνάδελφος  ήρθε στην διεύθυνση διοικητικού του Πανεπιστημίου Αθηνών για να διορθώσει στοιχεία στο φάκελό της. Κουβεντιάζοντας μου εξέφρασε παράπονα γιατί κάποιοι συνάδελφοι είχαν καλύτερη βαθμολογία άρα και θέση σε κάποιον πίνακα κατάταξης, ενώ είναι νεότεροι και με πτυχία από την Αλβανία (!)

Της απάντησα ότι μάλλον αναγνωρίστηκε η ξένη γλώσσα επειδή είτε σπούδασαν εκεί είτε είναι η μητρική τους. «Μα στην Αλβανία!» μου ανταπάντησε και συνέχισε λέγοντας ότι εκείνη έχει γαλλικά και αγγλικά αφήνοντας να εννοηθεί ότι τα γαλλικά και τα αγγλικά είναι πιο σημαντικά και δεν μπορεί να παίρνεις την ίδια βαθμολογία για τα αλβανικά. Της είπα ότι είναι άδικη αυτή η κρίση και αμέσως μου είπε ότι τα "ελληνάκια" δούλεψαν περισσότερο για να μάθουν ξένες γλώσσες και εκεί έβαλα τέλος στην συζήτηση μας για ευνόητους λόγους. Λίγες μέρες μετά κυρία αγοράζει κάρτα για διεθνείς κλήσεις (ήθελε να καλέσει στον Καναδά) και ρωτάει τον υπάλληλο για την χρήση της. Ο υπάλληλος της εξηγεί την διαδικασία, ενώ εκείνη μοιάζει να μην παρακολουθεί και να είναι κάπως ενοχλημένη. Αφού εκείνος επανέλαβε 2-3 φορές τις οδηγίες της λέει "εύκολο είναι έτσι κάνω κι εγώ που παίρνω στην Αλβανία". Η κυρία του απάντησε ότι το να καλείς στον Καναδά δεν είναι το ίδιο με το να καλείς στην Αλβανία. Ο υπάλληλος της απάντησε άμεσα λέγοντας "γιατί καλέ εξωτερικό είναι και τα δύο". 

Αυτός ο εγγενής και βαθιά ριζωμένος ρατσισμός είναι που πρέπει να αντιμετωπίσουμε.  

Τα δύο αυτά περιστατικά  προβάλουν μερικά από τα χαρακτηριστικά της ελληνικής κοινωνίας: 

Τη δικαιωματική υπεροχή του παλαιότερου (οι νέοι αν και πιο καταρτισμένοι πρέπει να περιμένουν τη σειρά τους), τον ελιτισμό και την ανωτερότητα σε σχέση με βαλκανικές χώρες (ειδικά την Αλβανία) και φυσικά την αναμφισβήτητη υπεροχή των "παιδιών" μας σε σχέση με τα "ξένα", χωρίς να ξεχνάμε τον διάχυτο ρατσισμό και την συνεπαγόμενη μισαλλοδοξία. 

Πίσω από αυτήν την διάθεση «ανωτερότητας» κρύβεται μια μακρά ελληνική εκπαιδευτική παράδοση μέσω της οποίας οι μαθητές  διαπαιδαγωγούνται με το στερεότυπο του κεντροευρωπαϊκού ρατσισμού, όπου υπάρχουν «ανώτεροι» και «κατώτεροι» λαοί. Οι λαοί της Κεντρικής Ευρώπης είναι ανώτεροι στα σχολικά βιβλία ενώ κατώτεροι είναι όσοι ανήκουν στην «Ανατολή» και στο «Νότο». Άλλωστε αυτόν τον ρατσισμό τον βιώνουμε πλέον σαν χώρα τα τελευταία χρόνια: είμαστε τεμπέληδες, ανεπρόκοποι, λαμόγια, φοροφυγάδες κτλ γι αυτό και η κρίση.

Βέβαια μαθαίνουμε ότι επειδή είμαστε απόγονοι των αρχαίων ελλήνων δεν έχουμε καμιά σχέση με του βαλκάνιους και ανατολίτες γείτονες μας. Φυσικά όταν μας βολεύει είμαστε και βαλκάνιοι  και ανατολίτες. Προσωπικά θεωρώ ότι είμαστε απλώς σε σύγχυση, είμαστε μπερδεμένοι, δεν θέλουμε να επιλέξουμε που «ανήκομεν». Ίσως να μην χρειάζεται κιόλας.

Πάντως είναι αδιανόητο στην εποχή μας να έχουμε ακόμα την άποψη ότι υπάρχουν χώρες, γλώσσες, πολιτισμοί, διαφορετικών ταχυτήτων και επιπέδων.

* Λευτέρης Παπαγιαννάκης, νομικός, δημοτικός σύμβουλος στο Δήμο της Αθήνας

http://www.toportal.gr/?i=toportal.el.dika-sas&id=5560